teamfasen model susan Wheelen
om effectief te kunnen interveniëren

Fasen van teams doorzien

Onlangs kwam ik in aanraking met het Teamfasen Model van Susan Wheelan. Het is van groot belang als teamcoach deze fasen te begrijpen om effectieve interventies te kunnen doen.

Teams vormen de ruggengraat van organisaties en het begrijpen van hun ontwikkeling is cruciaal voor succes. Wheelan’s Model biedt een raamwerk om de ontwikkeling van teams te begrijpen. Ik schets de karakteristieken op hoofdlijnen.

Fase 1: Afhankelijkheidsfase
De ‘Afhankelijkheidsfase’ is de start van het teamvormingsproces. Teamleden zijn over het algemeen terughoudend en zoekend naar duidelijke leiderschap en richting. Kenmerken:
* Teamleden kijken naar de leider voor leiding en begeleiding
* Onzekerheid over rollen en doelen
* Beperkte interactie, communicatie is voornamelijk gericht op de leider en de ‘onderstroom’ is nog niet bespreekbaar

Fase 2: Puberfase
In deze fase ervaren teams vaak conflicten en uitdagingen, vergelijkbaar met de stormingsfase in andere modellen. Kenmerken:
* Teamleden uiten hun eigen ideeën en er kunnen conflicten ontstaan. Ook kan er strijd om autoriteit zijn
* Individuele verschillen tussen teamleden worden duidelijker
* Het team probeert een identiteit te vormen en worstelt met de integratie van verschillende persoonlijkheden

Fase 3: Volwassen fase
In deze fase heeft het team stabiliteit gevonden en functioneert het effectief als een geheel. Kenmerken:
* Leiderschap is verspreid over het hele team op basis van expertise
* Teamleden nemen actief deel aan besluitvorming en nemen verantwoordelijkheid
* Er is een open en eerlijke communicatie tussen teamleden

Fase 4: Werkfase
In deze fase is het team nog meer bewust van de context waarin het opereert (denk aan de rest van de organisatie, stakeholders, de maatschappij)

Overigens kunnen teams in meerdere fasen tegelijk zitten, maar meestal is er eentje dominant.

Het begrijpen van deze fasen is niet alleen essentieel voor leiders en teamleden, maar ook voor teamcoaches. Omdat elke fase zijn eigen unieke karakteristieken, uitdagingen en kansen heeft, vraagt elke fase om andere interventies van een teamcoach. Of het nu gaat om het leren aanpakken van conflicten tijdens de puberteitsfase of het bevorderen van gedeeld leiderschap in de volwassen fase.

Ik vind het essentieel dat een teamcoach zich richt op het faciliteren van leren in teams, waardoor ze autonomer gaan functioneren en zelf in staat zijn gedoe op te lossen dat niet bijdraagt aan het halen van de gezamenlijke doelen. Dit doe je door teams te laten reflecteren op de dynamiek in hun team en op de effectiviteit van hun onderlinge interacties. Zelf reik systeem gerichte interventies aan die bewustwording op de ‘onderstroom’ vergroten. Het effect is dat teamleden leren welke interventies essentieel zijn voor een plezierig, resultaatgericht werkklimaat waarin iedereen zich verbonden, vrij en uitgedaagd voelt.

‘Niemand is de oorzaak van ineffectieve interacties, maar iedereen is verantwoordelijk’ (bron onbekend)

Foto: Raj Mandir India – zelf gemaakt

Contact

Wil je eens sparren over de interactiepatronen in jouw team en hoe ik organisaties en teams ondersteun?

Neem gerust contact op!